Jump to: navigation, search

Lechkhumi ლეჩხუმი
—  Historical Region  —
Map highlighting the historical region of Lechkhumi in Georgia
Country	Georgia
Mkhare	Racha-Lechkhumi and Kvemo Svaneti
Capital	Tsageri
Area
• Total	765 km2 (295 sq mi)
Population
• Total	17,000
• Density	22/km2 (58/sq mi)

Lechkhumi (Georgian: ლეჩხუმი Lečxumi) is a historic province in northwestern Georgia which comprises the area along the middle basin of the Rioni and Tskhenistskali and also the Lajanuri river valley. Now part of the Racha-Lechkhumi and Kvemo Svaneti region, it corresponds roughly to the present day Tsageri district as well as parts of districts of Tsq'altubo and Ambrolauri. It is bordered by Mingrelia to the west, Svaneti to the north, Racha to the east, and Imereti to the south.
The area has been inhabited since the Neolithic Age and was later dominated by the so-called Colchian culture. The first recorded history of the area dates back to the early medieval period. The contemporary historic sources call the land Takveri, a name gradually being replaced by a term Lechkhumi. The province is usually identified with Scymnia mentioned by Procopius (sixth century AD) as a dependency of the Lazican kings [1]. Within the unified Georgian feudal state (between the eleventh and fifteenth centuries), Takveri/Lechkhumi was subordinated consecutively to the dukes (eristavi) of Svaneti and Racha. On the breakup of the Kingdom of Georgia, the province came under the Kingdom of Imereti, 1455. Through incessant feudal warfare, the nobles from the Chikovani (Chikvani) family were eventual winners and established themselves as semi-independent Lords of Lechkhumi (Georgian: Lechkhumis Tavi). In 1714, Bejan Chikovani became Prince of Mingrelia and assumed the dynastic name of Dadiani. Thus, these two western Georgian polities united under the princes of Mingrelia.
King Solomon II of Imereti (1792-1810) attempted on several occasions, though unsuccessfully, to bring the area back under the Imeretian rule. The Russian Empire intervened on Mingrelian side that resulted in the fall of Solomon's kingdom and incorporation of Mingrelia into the Tsarist empire as an autonomous entity. In 1857, the Russian authorities abolished the Principality of Mingrelia and Lechkhumi became a part of Kutais Guberniya. Together with the neighbouring region Svaneti, it formed the Lechkhumi Mazra from 1867 to 1930, when the Tsageri Rayon was created.

მთის რაჭა, გლოლა

ამბროლაურის ქალთა ანსამბლი "იავნანა"

ხელმძღვანელი : ირინა ჩიხრაძე

საღამო, გატარებული რაჭველი გლეხის ოჯახში

მთები, აზვინულნი ვით დევ-ქაჯები,
ეზოში ბოჩოლა ფიფქივით ფარფატა,
ბუხართან ლორი, კეცზე მჭადები,
მარანი გლეხური, ღვინო კამკამა.

ვაჟკაცი დაძარღვული, ხელგაშლით დამხვდური,
თვალები არწივის, სულ სხვა შემართების,
ხელები ჯიუტი, ცხვირი ქართული
და ტაბლა - დედისძუძუშესარგები.

დიასახლისი - ჩუმი და მშვიდი,
ჯალაბი - ზრდილი და მოსაწონი,
დილით მორთმეული "კამპოტი" შინდის,
თბილი ხაჭაპური და მაწონი.

გამომშვიდობება - სულ ოქროს ზოდები,
გზა - მწუხარება და სასჯელი...
თოვლით დაკემსილი ჭალები, კორდები
და ისევ ფიქრები თვალსველნი.

ამონარიდი ხელნაწერიდან - H-1944 (გურული იგავარაკები)

"რაჭველები სანადიროთ წევიდენ. ერ ტყეში დათვის უმანო ნახეს. დალაპარიკტენ, რაფერ მოვკლათ დათვიო?..ერთი გოლიათი იყო და შეზრა უმანოში: "ან მოვკლავ, ან გარეთ გამუაგდეფო." დანარჩენები გარეთ უცთიენ. გეიარა კაი ხანი - კაცი არ ჩანა. ერთმა შეყო თავი შით, მოკიდა ფეღზე ხელი და გამუათრია. ნახენ-თავი არ აბია. კითხენ: "რუ უყავიო?" აფერ ჩივა...დალაპარიკტენ ერთმანეტში: "ამ კაცს დილიდან ება თავი თუ არაო?" კარქა ვერ დარწმუნდენ. წეიღენ შინ უთავო აფხანაგი და მის ცოლს კითხენ: "ამ კაცს დილას ქონდა თავი თუ არაო?".. ქალმა უთხრა: "სავარცხალს კი ეძებდა დილას და თავი თვარ ქონდა, რათ უნდოდაო?" :)))

ალექსანდროული (რაჭული) ტვიში (ლეჩხუმური)

ხვანჭკარა (რაჭული) ბარაკონი ( რაჭული)

cxra jvari

m r a v a l d z a l i iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii

shoviiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii

ცახი, ამბროლაურის რაიონი

ზემო რაჭველები

სოფელი საკაო , ონის რაიონი

ნიკორწმინდელი მიტროპოლიტი ელისე (ჯოხაძე) სამღვდელოებასთან და მგალობლებთან ერთად

თბილისის ანჩისხატის ტაძრის მგალობელთა გუნდი სტუმრად ნიკორწმინდის ეპარქიაში —